Het was een dinsdagochtend in november. Ik stond voor de spiegel, tandenborstel in mijn hand, en staarde naar mijn eigen spiegelbeeld. De wallen onder mijn ogen vertelden het verhaal van weer een nacht waarin ik wakker had gelegen, piekerend over deadlines, verwachtingen en dat eeuwige gevoel dat ik achterliep.
En toen schoot me iets te binnen wat Steve Jobs ooit zei tijdens een toespraak: hij keek elke ochtend in de spiegel en vroeg zichzelf af of hij zou willen doen wat hij die dag ging doen, als het zijn laatste dag zou zijn. Als het antwoord te vaak 'nee' was, wist hij dat er iets moest veranderen.
Ik realiseerde me dat ik die vraag al maanden niet meer durfde te stellen.
Het ongemakkelijke gesprek met jezelf
We zijn meesters geworden in het vermijden van de belangrijkste vragen. Je kent ze wel:
- Ben ik écht gelukkig met wat ik doe?
- Leef ik mijn eigen leven, of dat van anderen?
- Wat zou ik doen als ik wist dat ik niet kon falen?
In plaats daarvan vullen we onze dagen met drukte. We rennen van meeting naar meeting, van verplichting naar verplichting. We scrollen door social media om te zien hoe anderen het doen. We verzamelen spullen, titels en likes alsof het trofeeën zijn die ons vertellen dat we het goed doen.
Maar diep vanbinnen weten we beter.
De illusie van 'ooit'
Ik had altijd een mentale lijst met dingen die ik 'ooit' zou doen. Ooit zou ik die oude vriend weer bellen. Ooit ga ik aan dat boek beginnen. Ooit zou ik meer tijd doorbrengen met de mensen die ertoe doen. Ooit zou ik stoppen met mezelf uit te putten voor werk dat me niet vervult.
Het probleem met 'ooit' is dat het een leugen is die we onszelf vertellen. Het land van ooit komt nooit.
Een comfortabele leugen, dat wel. Want zolang we geloven in 'ooit', hoeven we nu niets te veranderen. We kunnen doorgaan met het leven dat anderen voor ons hebben uitgestippeld, met de baan die veilig voelt maar ons niet voedt, met relaties die we in stand houden uit gewoonte in plaats van liefde.
Maar hier is de harde waarheid: je tijd is beperkt. Niet op een deprimerende manier, maar op een bevrijdende manier. Want als je écht beseft dat je tijd schaars is, wordt plotseling kristalhelder wat belangrijk is en wat niet.
Het lawaai van andermans meningen
We leven in een wereld die constant tegen ons praat. Je familie heeft een mening over hoe je moet leven. Je collega's hebben verwachtingen. Instagram-influencers vertellen je wat succes is. De maatschappij heeft een heel draaiboek klaarliggen voor hoe een 'geslaagd leven' eruitziet.
Het ideale leven ziet er meestal zo uit:
- Goede opleiding afmaken
- Stabiele baan vinden
- Hypotheek nemen
- Carrière maken
- Pensioen opbouwen
- En ergens tussendoor 'gelukkig zijn'.
Maar wacht even. Wie heeft besloten dat dit de route is? En belangrijker nog: waarom accepteren we het zonder vragen?
Ik herinner me nog goed hoe ik op mijn 35e in een vergaderzaal zat, luisterend naar een presentatie over een vijfjarenplan. Iemand had grafieken gemaakt. Er waren targets en KPI's. En plotseling voelde ik me misselijk. Niet van de slechte koffie, maar van het besef dat ik mijn leven aan het plannen was volgens een spreadsheet die iemand anders had gemaakt.
De vrijheid van naaktheid
Jobs had gelijk toen hij zei dat we al naakt zijn. We doen alsof we zoveel te verliezen hebben. Onze reputatie, ons comfort, onze zekerheid. Maar dat is een illusie.
Alles wat je hebt opgebouwd, kan morgen verdwenen zijn. Je baan kan verdwijnen. Je gezondheid kan wankelen. Relaties kunnen eindigen. Dat klinkt misschien angstig, maar eigenlijk is het ongelooflijk bevrijdend.
Want als je niets echt kunt vasthouden, waarom zou je dan niet kiezen voor wat je hart je ingeeft?
Ik begon klein, met kleine veranderingen:
- 's Ochtends een uur eerder opstaan om aan mijn eigen project te werken
- Nee zeggen tegen sociale verplichtingen die me energie kosten
- Bewust tijd maken voor mensen die me energie geven
- Stoppen met het checken van werk-e-mail in het weekend
Het voelde eerst onwennig. Alsof ik de regels overtrad. Maar toen gebeurde er iets bijzonders: ik kreeg energie. Voor het eerst in jaren voelde ik me niet uitgeput aan het einde van de dag, maar voldaan.
De praktijk van sterven
Dit klinkt misschien morbide, maar het bewustzijn van je eigen sterfelijkheid is een superkracht. Het is als een filter die al het onbelangrijke weghaalt.
Die ruzie met je partner over wie de vaatwasser moet uitruimen? Plotseling minder belangrijk.
Die perfecte Instagram-feed? Wie kan het schelen?
Dat perfecte lichaam? Doet er niet zo meer toe.
Wat overblijft, zijn de echte dingen:
- De mensen van wie je houdt
- Het werk dat je ziel voedt
- De ervaringen die je rijker maken
- De bijdrage die je wilt leveren
Stel jezelf deze vraag: Als je nog één jaar te leven had, wat zou je dan anders doen? En waarom doe je dat nu niet?
Het nieuwe en het oude
Op dit moment, terwijl je dit leest, ben je 'het nieuwe'. Je hebt nog keuzes te maken, paden te bewandelen, liefde te geven en te ontvangen. Maar elke seconde die voorbijgaat, word je een klein beetje 'het oude'.
Dit is geen deprimerende gedachte. Het is een wake-upcall.
Die droom die je hebt? Start vandaag.
Die persoon aan wie je denkt? Bel ze nu.
Dat project waar je bang voor bent? Begin met de eerste stap.
Die verandering die je wilt maken? Wacht niet tot januari.
De moed om te kiezen
Het vraagt moed om je hart te volgen. Niet de Hollywood-achtige moed van grote gebaren en dramatische wendingen. Maar de stille, dagelijkse moed van:
- Eerlijk zijn over wat je wilt
- Grenzen stellen
- Authenticiteit boven goedkeuring kiezen
- Je eigen pad bewandelen, ook als anderen het niet begrijpen
Een dwaze gedachte
Jobs eindigde zijn toespraak met deze woorden, en ze zijn me altijd bijgebleven. Blijf hongerig naar nieuwe ervaringen, naar groei, naar verbinding. Blijf dwaas - durf fouten te maken, durf te dromen, durf anders te zijn.
Want de grootste dwaasheid is misschien wel om te denken dat je alle tijd van de wereld hebt. Om te leven alsof je onsterfelijk bent. Om je dagen te vullen met dingen die er niet toe doen, terwijl je hart schreeuwt om aandacht.
Je laatste dag ...
Morgenochtend, als je voor de spiegel staat, stel jezelf dan die vraag: "Als dit mijn laatste dag zou zijn, zou ik dan willen doen wat ik vandaag ga doen?"
Als het antwoord nee is, geen paniek. Je hoeft niet meteen alles om te gooien. Maar begin wel. Maak één kleine verandering. Neem één kleine stap richting wat je hart je influistert.
Want de dood is niet je vijand, het is je adviseur. Het herinnert je eraan dat dit het is. Dit is je leven. Niet de generale repetitie, niet de voorbereiding, maar de echte show.
De vraag is niet of je de moed hebt om te sterven.
De vraag is of je de moed hebt om te leven.
Echt te leven.
Met heel je hart.
Vanaf vandaag.
Stay hungry, stay foolish
Steve Jobs
