Perfectionisme is een eigenschap wat in je voordeel of nadeel kan werken. Het kan je kracht geven of verlammen. Er is 'gezond' en 'ongezond' perfectionisme. Wat zijn de verschillen? En hoe word je een gezonde perfectionist? In dit artikel leg ik je uit wat de verschillen zijn en hoe je perfectionisme als krachtige eigenschap kan inzetten.
Wat is perfectionisme?
Volgens de uitleg op Wikipedia is perfectionisme (1): "“Perfectionisme is een obsessief verlangen om handelingen perfect uit te voeren. [...] Een perfectionist kan zich ook schamen als hij niet aan zijn eigen verwachtingen kan voldoen en dit proberen te verbergen, wat kan leiden tot sociaal isolement, onder prestaties of zelfs een depressie.”
Het komt er op neer dat je met perfectionisme overdreven eisen aan jezelf stelt om foutloos te werken of te leven. Bij perfectionisme heb je faalangst, ben je bang om de controle te verliezen of ben je bang om niet gewaardeerd te worden. Maar hoe kan het dan dat bepaalde perfectionisten wel gelukkig en succesvol zijn? Want stiekem zit er in een ieder een (kleine) perfectionist. Of anders gezegd: iedereen heeft wel last van perfectionistische gedachtes.
Dat komt omdat er 'gezond' en 'ongezond' perfectionisme is. Een artikel op Psychologie Magazine (2) legde dit verschil mooi uit en dit motiveerde mij om dit artikel te schrijven. Lees hieronder wat voor inzicht dit artikel mij gaf.
‘Ongezond’ perfectionisme
Als je last hebt van ‘ongezond’ perfectionisme, dan ben je vooral bang om afgewezen te worden door andere mensen. Zolang je perfect bent, hoef je geen pijn van afwijzing te voelen, want niemand wijst je af. Je bent namelijk perfect. Alleen bestaat dat wel: perfectie?
In principe ben je jezelf voor de gek aan het houden, want perfectie bestaat niet. Het streven hiernaar levert een hoop stress op en uiteindelijk lichamelijke klachten.
Kenmerken van ongezond perfectionisme
Duidelijke kenmerken van ongezond perfectionisme zijn:
- Je wilt in alles wat je doet, het perfect doen, om niet afgewezen te worden
- Kritiek, tips of feedback van anderen kwetsen je vooral
- Je bent enorm bang om te falen
- Je hebt negatieve gedachten over jezelf en je prestaties
- Je wil alles in je leven controleren
Deze kenmerken leveren je vooral stress op. Alleen wist je dat het ook anders kan? Een gezondere houding ten opzichte van perfectionisme bestaat? Wetenschappers noemen dit ‘gezond‘ perfectionisme. Wil je weten wat dat inhoud? Lees dan hieronder verder.
‘Gezond’ perfectionisme
Jeff Szymanski heeft onderzoek gedaan naar 'gezond' perfectionisme (3). Hij kwam tot de ontdekking dat het vooral te maken heeft met welke intentie je de dingen doet. Doe jij dingen met een duidelijk doel voor ogen? Een doel wat jij belangrijk vindt? En werk je ergens naartoe?
De intentie en de manier waarop jij naar zaken kijkt, maken het verschil.
Lief zijn voor jezelf
Een ander belangrijk verschil tussen ‘gezond’ en ‘ongezond’ perfectionisme, is het vergeven van fouten aan jezelf. Lief zijn voor jezelf!
Ongezonde perfectionisten straffen zichzelf keihard voor een fout. Iets is geslaagd of mislukt. Daar zit niks tussen. Dat zorgt voor stress!
Gezonde perfectionisten zijn veel liever voor zichzelf. Ze snappen dat ze mens zijn en fouten maken. Dat hoort bij het leven. Ze laten zich niet gek maken en zitten daardoor lekkerder in hun vel. Ze zijn milder voor zichzelf en beseffen dat ze niet in alles de beste kunnen zijn.
Hoe word je een gezonde perfectionist?
Als je na het lezen van dit artikel tot de ontdekking komt dat je een ongezonde perfectionist bent, wil je natuurlijk weten hoe je een gezondere perfectionist kunt worden. Dat is mogelijk, bekijk de adviezen hieronder.
Dit zijn Jeff en mijn tips om een gezonde(re) perfectionist te worden:
- Leer anders naar zaken, en situaties, kijken. Kijk meer vanuit liefde en mildheid.
- Accepteer dat fouten maken bij het leven hoort en dat niet alles perfect is
- Accepteer dat je niet overal de beste in kunt zijn. Goed is ook goed genoeg!
- Behandel jezelf, zoals je je vrienden behandelt. Wees lief voor jezelf en toon begrip!
- Accepteer dat pijn en angsten bij het leven horen, zonder hierover te oordelen
- Steek tijd en energie in dingen die je belangrijk, en leuk, vindt
- Beloon jezelf na het behalen van een doel
- Snap dat rust en ontspanning onmisbare dingen zijn in het leven
- Durf (meer) tevreden te zijn!
Ik zou zeggen: probeer het eens!
Online training: Blijvend zelfvertrouwen
Wil je hulp bij dit proces? Bekijk dan de online training 'Blijvend zelfvertrouwen' van Frank de Moei.
Deze training gaat je helpen je zelfvertrouwen te vergroten. Je wordt stap voor stap begeleid.
Andere cursisten geven aan dat de training hun het volgende heeft gebracht:
- Meer zelfvertrouwen: je bent 100% de moeite waard
- Meer tevredenheid: je stopt te vechten tegen jezelf of te wensen dat je iemand anders was
- Meer je grenzen aangeven: doordat je jezelf meer respecteert, wordt het makkelijker je grenzen aan te geven
- Meer je eigen pad volgen: je leert je eigen weg te gaan en te luisteren naar je eigen gevoel
- Meer zelfliefde: je stopt met luisteren naar dat stemmetje in je hoofd die zegt dat je niet goed genoeg bent
Deze training verscheen eerder op RTL Nieuws, Max, AD, Viva, SANTÉ en Happinez.
Bekijk de training Blijvend Zelfvertrouwen
Meer dan 15.000 mensen hebben deze training gevolgd
Gerelateerde artikelen
- Heb jij een niet te plaatsen onrustig gevoel? Lees mijn tips!
- 10 tips om beter te slapen
- De tekenen van een burn-out
- Ginseng geeft je energie
- Saffraan helpt bij depressie en burn-out
- Reishi: zorgt voor rust, kalmte en helderheid
- Verminder je stress met Adaptogene kruiden
- De 12 fases naar een burn out
Bronnen
1) Wikipedia (z.d.). Perfectionisme. Wikipedia. Geraadpleegd op 17 november 2020, https://nl.wikipedia.org/wiki/Perfectionisme
2) Psychologie Magazine (z.d.) Waarom je blij mag zijn met je perfectionisme. Geraadpleegd op 17 november 2020, https://www.psychologiemagazine.nl/artikel/het-kan-altijd-beter/
3) Szymanski, J. (2011). The Perfectionist’s Handbook: Take Risks, Invite Criticism, and Make the Most of Your Mistakes (1ste editie). Wiley.
